CHP Ordu Milletvekili Seyit Torun, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'ya “Açıklanan fiyatlara bakıldığında, fındığın ihraç edildiği dolar bazında hak ettiği değeri bulmadığı, dünya fiyatlarıyla karşılaştırıldığında ise kilogram fiyatının 4 dolar karşılığı Türk lirasının altına düşmemesi gerektiği açıktır. Bakanlığınızca, taban fiyatın, fındığın ihraç edildiği döviz cinsi üzerinden hesaplanması ve dünya örnekleri altında kalmaması yönünde bir çalışma yapılmakta mıdır?” sorusunu yöneltti.
“ÜRETİCİMİZ YABANCI FİRMALARLA MÜCADELE ETMEKTE VE DEVLET DESTEĞİNİ YANINDA GÖREMEMEKTEDİR”
Torun, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ülkemizin tarımda en önemli ihraç ürünlerinden, Ordu başta olmak üzere Karadeniz bölgemizin temel geçim kaynaklarından olan fındıkta hasat dönemi yaklaşmaktadır. Üreticimiz bir yandan maliyet artışlarının yükünü taşımaya çalışırken bir yandan da fındık piyasasına hâkim olan yabancı firmalarla mücadele etmekte ve ne yazık ki devlet desteğini yanında görememektedir. Bunun yanında; 2B arazilerinden, verimlilik sorununa, düşük fiyat politikasından, devlet desteklerinin yetersizliğine kadar pek çok sorun çözüm beklemektedir.
“ÜRETİCİMİZ YABANCI ŞİRKETLERİN İŞÇİSİ DEĞİLDİR”
İktidar, fındık üreticisinin hakkını korumak zorundadır. Fındık, piyasaya hâkim olan yabancı şirketlerin insafına terk edilemez. Üreticimiz yabancı şirketlerin işçisi değildir. Fındık bir ihraç ürünü ise taban fiyatı ihraç edildiği döviz cinsinden hesaplanmalıdır, o da 4 dolar karşılığı Türk Lirası’dır. Bu rakamın altı üreticinin hakkını yok saymak, kul hakkı yemektir, yabancı şirketlere çalışmaktır. Milli servetimizi koruyup desteklememek üreticiye ihanettir.”
Torun, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'ya şu soruları yöneltti:
“- Bakanlığınıza bağlı Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü’nün (TEPGE) 2022 Fındık Raporu ile Rekabet Kurumu Fındık Sektör Araştırması Raporu’nda fındıktaki en büyük sorunun verim düşüklüğü olduğu, pek çok yabancı ülkenin verimlilikte Türkiye’nin önüne geçtiği vurgulanmıştır. Bu doğrultuda, dekar başına verimliliğin artırılması için hangi çalışmalar yürütülmektedir? Ayrıca fındığın mamul ürün olarak üretimi ve ihracatını artırmak için planlamanız bulunmakta mıdır?
- TEPGE’nin 2022 Fındık Raporu’nda, birkaç firmanın fındık piyasasına hâkim olduğu belirtilmiş ve bunun olumsuz etkilerine dikkat çekilmiştir. Bu firmalar hangileridir, bu olumsuzluktan üreticimizi korumak için hangi çalışmalar yapılmaktadır?
- Orman vasfını yitirmiş ve fındık üretimi yapılan 2B arazileri ile ilgili sorunların üretici lehine çözülmesi konusunda bir düzenleme hazırlığınız mevcut mudur? Fındıkta alan bazlı destekleme tutarı uzun yıllardır değişmemiş ve 170 TL sınırında kalmıştır. Bu desteğin artırılması için yeni bir hazırlığınız bulunmakta mıdır?
- Açıklanan fiyatlara bakıldığında, fındığın ihraç edildiği dolar bazında hak ettiği değeri bulmadığı, dünya fiyatlarıyla karşılaştırıldığında ise kilogram fiyatının 4 dolar karşılığı Türk Lirası’nın altına düşmemesi gerektiği açıktır. Bakanlığınızca, taban fiyatın, fındığın ihraç edildiği döviz cinsi üzerinden hesaplanması ve dünya örnekleri altında kalmaması yönünde bir çalışma yapılmakta mıdır?”
